KEMİKLERİN EN GÜÇLÜ YAŞI: 17–35 ARASI İskelet sistemimiz oldukça çok sayıda ve karmaşık yapıda olan kemik, kas, kıkırdak, bağ gibi dokudan oluşuyor. Tüm bu sistemin yeterli ve uyumlu çalışması, sağlıklı olması ile mümkündür. Hareketliliğimizi koruyabilmek, bir yerde özgürlüğümüzü kazanabilmek için iskelet sistemimize iyi bakmamız gerekiyor.  Acıbadem Bursa Hastanesi Ortopedi -Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Nadir Şener, kemik yoğunluğu ve kalitesinde zirve değerlerin 17 ile 35 yaşlar arasında kazanıldığını belirtiyor. Kemik kitlesi 35 yaşından sonra zayıflamaya başlıyor. Bundan dolayı genç erişkinlikteki beslenme insanın tüm hayatı boyunca kemik sağlığını etkileyecek sonuçlar doğuruyor. Kemik erimesinden korunmak için sadece yaşlılığımızda değil tüm hayatımız boyunca beslenmemize dikkat etmemiz gerekiyor. Kuruyemiş Ve Baklagil Kemiklere Çok Faydalı Kemiklerimizin asıl yapı taşını kalsiyum ve proteinler oluşturur. Kemiklerimizin kalsiyum ihtiyacı büyüme döneminde, hamilelikte, menopoz sonrasında ve yaşlılıkta daha fazladır. Kalsiyum ihtiyacı süt ve süt ürünlerinden, koyu yeşil yapraklı sebzelerden, kuruyemişlerden ve baklagillerden sağlanabilir. Kemik yapısında proteinler de önemlidir çünkü kemiğin esnekliğini ve kalsiyum kristallerinin bir arada durmasını sağlarlar. Proteinler ise hayvansal gıdalar, yumurta, balık ve baklagillerden elde edilebilir. Kemiklerimize kalsiyumun yerleşmesi için D vitamini şarttır. Kalsiyumun kemiklere yerleşmesinde sportif aktivite ve hareketliliğin de önemli yeri vardır. D vitamininin en önemli kaynağı güneş ışığıdır. Güneş ışığı sayesinde cildimizde D vitamini oluşur. Diğer D vitamini kaynakları ise balık, balık yağı ve yumurtadır. Sonuç olarak kemik sağlığımızı korumak ve kemik erimesinden kaçınmak için doğru ve yeterli beslenme, güneş ışığına maruz kalma ve sportif aktiviteler tüm ilaçlardan ve tedavilerden daha önce gelir. Eklem Kireçlenince Hareket Azalıyor Kemiklerimizin eklem yüzlerinde kıkırdaklarımız yer alır. Kıkırdak parlak, pürüzsüz, kaygan ve 3–4 mm kalınlığında sert bir tabakadır. Kıkırdak, eklemin ağrısız ve rahat hareket etmesini sağlar. Kıkırdağın doğal yapısı romatizmal hastalıklar, eklem iltihabı, kırık, yaşlanmaya bağlı aşınma gibi nedenlerle bozulabilir. Sonuçta kıkırdak yüzeyi aşınır, parlaklığını kaybeder ve girintili çıkıntılı bir hal alır. Böylelikle eklem kireçlenmesi (artroz) denen eklemin ağrılı ve hareketlerini kısıtlayan hastalığı ortaya çıkar. Zaman içinde bu bozukluklar hastanın hareketlerini günlük işlerini yapamayacak derecede kısıtlar. Hastanın hareket özgürlüğü ortadan kalkar. Eklem kireçlenmesinde tedaviye; adale güçlendirici egzersizler, ağrı kesici ve kıkırdak geliştirici ilaçlar, kilo verme ve fizik tedavi yöntemleri ile başlanır. Hastalığın ilerlediği ve bunların yetersiz olduğu noktada cerrahi girişimler ve eklem protezi ameliyatları gerekebilir. Eklem protezi ameliyatlarında kıkırdağın aşınan kısmı çıkarılıp yerine metal, seramik vb malzemelerden yapılmış yapay eklemler yerleştirilmektedir. Protez yapılan hastalar yıllarca ağrısız olarak yaşamlarını sürdürebilmekte, eski günlerine geri dönebilmektedirler. Kaslar Spor Yaptıkça Güçleniyor Kaslar vücudumuzun, hareket gücünü sağlayan kısımlarıdır. Sağlıklı kaslar için iyi bir kan dolaşımı, beynin emirlerini hatasız şekilde iletecek bir sinir sistemi şarttır. Gerisi çalışmaya kalır. Kasların tepkisi çok nettir. Ne kadar çalıştırırsanız o kadar güçlü ve işe yarar olurlar. Çalışmayı kestiğiniz an da hızla körelirler. Bu nedenle sağlıklı bir iskelet sistemi sürekli işleyen bir iskelet sistemidir. Sağlıklı ve güçlü kaslar için düzenli spor yapmak gerekir. En azından her yaş için düzenli ve ritmik yürüyüş hem kasları zinde tutacak hem de kemiklerin tekrarlayan yük alımı sayesinde mineral içeriğinin güçlenmesini sağlayacaktır. Eklemlerin kaslar sayesinde dengeli hareketi bağların kontrolündedir. Bağlar çoğu eklemde hareketin stabilitesini sağlar ve yönünü belirler ve hatta sınırlar. Bu nedenle bağ yaralanmaları çok önemsenmeli ve tedavi edilmelidirler. Eklem bağlarını korumada en önemli olan gereksiz zorlanmalardan kaçınmak ve spora başlamadan eklemin ısınmasını sağlayıp bağlara esneklik kazandırmaktır.